روان جوان

روانشناسي شناختي (Cognitive psychology) دانشي در رابطه با نحوه تفکر ماست و مربوط به فرآيندهاي ذهني دروني مانند توجه، ادراک، حافظه، برنامه‌ ر

تعریف رشته روانشناسی شناختی چیست (بررسی کامل)

موضوعاتي که در اين مطلب به آنها پرداخته مي شود:

  • تعريف رشته روانشناسي شناختي
  • تاريخچه روانشناسي شناختي
  • کاربرد روانشناسي شناختي
  • ويژگي هاي روانشناسي شناختي
  • نظريه هاي روانشناسي شناختي
  • روانشناس شناختي کيست؟
  • تحصيل در رشته روانشناسي شناختي

تعريف رشته روانشناسي شناختي چيست؟

با ويکي روان همراه باشيد.

در تعريف رشته روانشناسي شناختي گفته شده است که:

روان‌ شناسي شناختي شاخه‌اي از علم روانشناسي است که بر روي روش پردازش اطلاعات افراد تمرکز مي‌کند

اين به اين معني است که ما چگونه اطلاعات را پردازش مي‌کنيم و چگونه با اطلاعات برخورد ميکنيم که منجر به واکنش‌هاي ما مي‌شود.

به عبارت ديگر، رشته روانشناسي شناختي به آنچه در ذهن ما اتفاق مي‌افتد توجه مي کند که محرک (ورودي) و واکنش (خروجي) را به هم پيوند مي‌دهد.

روان شناسان شناختي فرآيندهاي داخلي را مطالعه مي‌کنند که شامل ادراک، توجه، زبان، حافظه و تفکر است.

آن‌ها سوالاتي مانند اين مي‌پرسند:

  • چگونه مي توانيم درباره دنياي خارج اطلاعات کسب کنيم؟
  • چگونه مي توانيم اطلاعات را ذخيره و پردازش کنيم؟
  • چگونه مشکلات را حل مي کنيم؟
  • آيا تجزيه و تحليل در ادراک ما باعث ايجاد اشتباه در تفکر ما مي‌شود؟
  • چگونه خطاها در تفکر ما منجر به پريشاني عاطفي و رفتارهاي منفي مي شود؟

مروري بر تاريخچه روان‌شناسي شناختي

اصطلاح “روانشناسي شناختي” اولين بار توسط اولريک نيسر (Ulric Neisser) در سال 1967 مورد استفاده قرار گرفت.

از آن زمان، مداخلات بسياري از مطالعه شناختي پديد آمده است که به نفع حوزه روانشناسي بوده است.

جالب است بدانيد روانشناسي شناختي با رشته‌ هاي ديگر هم در ارتباط است.

به همين دليل، اغلب در زمينه هاي مختلف از جمله پزشکي، آموزش و تجارت توسط افراد مورد مطالعه قرار مي گيرد.

کاربرد روانشناسي شناختي چيست؟

روانشناسي شناختي از ابتدا هدف گرا و مسئله محور بوده است.

تصور کنيد که با يک روان‌ شناس شناختي درمان را شروع مي کنيد.

يکي از اولين کارهايي که بايد انجام دهيد اين است که مشکلات خود را شناسايي کرده و اهداف مشخصي را براي خودتان تنظيم کنيد.

سپس روانشناس شناختي به شما کمک خواهد کرد تا مشکلات خود را به شکلي سازماندهي کنيد که شانس رسيدن به اهداف تان را افزايش دهيد.

فرض کنيد وقتي در حال آماده سازي سخنراني خود براي محل کار هستيد، مي ترسيد که شکست بخوريد.

به همين دليل، شما از حواس‌ پرتي در اطراف خود به عنوان راهي براي اجتناب از کار بر روي سخنراني خود استفاده مي‌کنيد.

اين مانع از آمادگي شما مي شود که در واقع باعث عدم دستيابي به موفقيت شما مي شود.

شما معتقديد که شکست خورده ايد زيرا بي ارزش هستيد. يک روانشناس شناختي به شما کمک مي کند تا اوضاع را بررسي کرده و سپس وضعيت را منطقي کنيد تا بتوانيد مهم‌ترين دليل شکست خود را درک کنيد.

سپس آن‌ها به شما ياد خواهند داد که چطور تغييراتي ايجاد کنيد که به انواع موفقيت شما کمک مي‌کند.

ويژگي هاي درمان روانشناسي شناختي کدامند؟

تمامي اشکال روان‌ شناسي شناختي داراي اين چهار ويژگي هستند:

  1. يک رابطه مشارکتي بين مشتري و درمانگر
  2. اين باور که پريشاني روان‌شناختي تا حد زيادي ناشي از اختلال در فرآيندهاي شناختي است
  3. تمرکز بر تغيير شناخت براي ايجاد تغييرات مطلوب در احساسات و يا رفتار
  4. يک درمان آموزشي محدود که بر مشکلات خاص تمرکز دارد

روانشناسي رفتاري با اين امر آغاز مي شود که کليه رفتارهاي انساني آموخته مي شود و متناسب با محيطي که در آن قرار دارد سازگار است.

رفتار مي‌تواند با روش‌هاي مختلف تشويق يا مجازات شود که منجر به افزايش يا کاهش اقدامات خاصي مي‌شود.

همانطور که زندگي پيشرفت مي‌کند، مجموعه‌ اي از رفتارها توسط اين تجربيات شکل مي‌گيرد و باعث ايجاد يک انسان چند وجهي با علايق، آرزوها، حرفه‌ها، مهارت‌ها و عادات مي‌شود.

از سوي ديگر، روانشناسي شناختي در اصل فرض مي‌کند که افکار و احساسات، در فرآيند تشکيل رفتار فعال‌ تر هستند.

افراد فرآيند افکار را درک مي کنند و مشخص مي‌کنند که چگونه رفتارها بايد اجرا شوند، به جاي اينکه به عنوان يک گيرنده منفعل و يا توليد کننده تجارب و يا رفتار باشند.

نظريه‌هاي روانشناسي شناختي

در زير به سه مورد از مهم ترين نظريه هاي روانشناسي شناختي اشاره شده است

  1. آلبرت آليس (Albert Ellis ) درمان رفتار عاطفي (REBT)
  2. درمان شناختي آرون بک ( Aaron Beck ) (CT)
  3. درمان رفتار شناختي Donald Meichenbaum) CBT)

چارچوب درمان رفتار عاطفي که توسط آلبرت اليس تهيه شده است در گذشته به عنوان درمان عقلاني يا درمان احساسي شناخته مي شد.

درمان رفتار عاطفي يکي از اولين درمان‌ هاي شناختي است. امروزه اين يک رويکرد اصلي در زمينه روا‌شناسي شناختي است.

اين فرضيه اصلي را ايجاد مي کند که شما از طريق تفسير مشکلات به علائم رواني خود کمک مي کنيد.

تأثير روانشناسي شناختي بر رويکردهاي سلامت روان

علاوه بر درک بيشتر از نحوه کار ذهن انسان، زمينه روانشناسي شناختي بر رويکردهاي سلامت رواني نيز تاثير گذاشته‌ است.

پيش از دهه 1970، بسياري از رويکرد هاي سلامت رواني بيشتر بر رويکردهاي روان‌کاوي، رفتاري و انساني متمرکز بودند.

روانشناسان شناختي چه کساني هستند ؟

شايد اين سوال در ذهنتان مطرح شده است که کار يک روانشناس شناختي چيست؟

طبق اعلام انجمن روانشناسي آمريکا، روانشناسان شناختي پژوهش محور هستند و اغلب فرآيندهاي ذهني مانند يادگيري، احساس، دانستن و تفکر را مطالعه مي کنند.

آ‌نها بر اين باورند که مي‌توانند آزمايش‌هايي را براي بررسي علمي اين فرآيند هاي ذهني انجام دهند و در انجام اين کار، مهارت‌ هاي مربوط به ارتباطات، آمار، تحقيقات و مدل علمي را به کار مي‌گيرند.

روان شناسان شناختي عموما به عنوان محقق دانشگاهي استخدام مي‌شوند

اين افراد بيشتر روي تدريس دانشجويان دانشگاه و نظارت بر آن دسته از دانشجوياني که بر تحقيق روي پايان نامه خود کار مي کنند، وقت مي گذارند و يافته هاي خود را در گزارش ها يا مجلات علمي منتشر مي کنند.

روانشناسان شناختي همچنين ممکن است تحقيقاتي را به عنوان عوامل انساني، براي پيمانکاران يا موسسات وابسته به ارتش، براي مدرسه‌ ها انجام دهند.

يا به عنوان بخشي از جامعه قانوني باشند، يا به نمايندگي از شرکت‌ها به ارزيابي نحوه عملکرد يک محصول با کاربر مي پردازند.

روانشناس شناختي در نقش درمانگر

در حالي که بسياري از روانشناسان شناختي پژوهشگر هستند و توسط دانشگاه‌ ها و آژانس‌ هاي دولتي استخدام مي‌شوند، برخي ديگر تخصص باليني دارند و به طور مستقيم با افرادي کار مي‌کنند که چالش‌هاي مربوط به فرآيندهاي ذهني مختلف را دارند.

آن‌ها ممکن است در بيمارستان‌ ها، کلينيک‌ هاي سلامت روان و يا مطب هاي خصوصي کار کنند.

فوايد تحصيل روان‌شناسي شناختي چيست؟

عليرغم اينکه روانشناسي شناختي يک بار به دليل عدم اعتبار اکولوژيکي مورد انتقاد قرار مي گرفت، تحصيل در رشته هاي رو به رشد مي تواند بسيار مفيد باشد زيرا به بسياري از رشته هاي ديگر توجه مي کند.

علاوه بر روانشناسان، روانشناسي شناختي غالبا توسط افراد در تعدادي از زمينه هاي مختلف مورد مطالعه قرار مي گيرد که مي تواند از درک عميق تري در مورد فرآيندهاي ذهني انسان بهره مند شود.

نظريه هاي روانشناسي شناختي مي تواند براي

  • مهندسين
  • دانشمندان علوم اعصاب
  • انسان شناسان
  • زبان شناسان
  • روانشناسان سازماني
  • معماران
  • طراحان نرم افزار
  • هنرمندان
  • پزشکان
  • و گفتار درمانگان

مفيد باشد.

معلمان و توسعه دهندگان برنامه درسي نيز معمولا روانشناسي شناختي را مطالعه مي کنند تا در مورد نحوه رشد مغز دانش آموزان، يادگيري و حفظ اطلاعات، اطلاعات بيشتري کسب کنند.

اگر شما علاقمند به روانشناس شناختي هستيد تا بتوانيد مطالعات عميقي در مورد فرآيندهاي تفکر و برداشت هاي انساني انجام دهيد، معمولا لازم است که شما يک مدرک روانشناسي بالاتري را داشته باشيد تا مهارت هاي لازم در زمينه تحقيق، تفکر انتقادي، تحليلي، آماري و حل مسئله را کسب کنيد.

برگرفته از تعريف رشته روانشناسي شناختي چيست (بررسي کامل) : ویکی روان

+ نوشته شده در  چهارشنبه 2 بهمن 1398ساعت 16:47  توسط نیلوفر سراج