روان جوان

هورمون هاي استرس به آن دسته از هورمون هاي بدن انسان گفته مي شود که دليل بروز انواع استرس در ما هستند. واکنش‌هاي هورمون استرس&

هورمون های استرس کدامند؟ (۱۰ هورمون اصلی)

موضوعاتي که در اين مطلب ويکي روان به آنها پرداخته مي شود:

  • هورمون هاي استرس کدامند؟
  • چرا هورمون استرس ترشح مي شود؟
  • 10 مورد از مهم ترين هورمون هاي استرس زا

هورمون هاي استرس کدامند؟

از جمله تأثيرات مهم هورمون هاي استرس در انتقال گلوکز، گلوکوکورتيکوئيد هاي آدرنال است.

يکي ديگر از پاسخهاي متداول هورمون استرس که تنظيم کننده انتقال گلوکز است، ترشح کاته کولامين ها، اپي نفرين و نوراپي نفرين توسط مدولا آدرنال و سيستم عصبي سمپاتيک است.

علت ترشح هورمون هاي استرس چيست؟

هورمون هاي استرس توسط بدن شما در موقعيت هايي توليد مي شوند که ممکن است خطرناک تلقي شوند.

فعاليت‌هاي روزانه، فيزيکي و عاطفي که باعث افزايش اضطراب مي‌شوند ممکن است باعث شود بدن شما برخي از اين هورمون‌ها را آزاد کند و ممکن است باعث شود که شما استرس بيشتري در مورد وضعيت روتين خود داشته باشيد.

جالب است بدانيد هورمون‌ هاي استرس يک واکنش طبيعي بدن هستند.

اما زماني که به طور مداوم تحت استرس روزمره قرار مي‌گيرند، مي‌تواند منجر به مشکلات سلامتي طولاني‌ مدت، مانند خواب ضعيف، افزايش وزن و اضطراب شود.

در پشت طيف گسترده‌اي از واکنش‌ هاي فيزيکي و رواني به استرس، هورمون هايي هستند که مسئول سوخت‌ رساني هستند.

هورمون هاي اصلي استرس کدامند؟

تعدادي از هورمون‌ هاي قدرتمند مسئول واکنش‌هاي ناخودآگاه و يا واکنش‌هاي جنگ و گريز هستند مانند:

1- آدرنالين از مهم ترين هورمون هاي استرس است

هورمون آدرنالين که قبلا در ويکي روان مفصل درباره آن صحبت کرديم براي آماده کردن شما با شرايط استرس زا، ضربان قلب، فشار خون و تامين انرژي شما را بالا مي‌برد.

به معناي اصلي، هدف از اين افزايش انرژي کمک براي فرار از يک وضعيت خطرناک است.

وقتي احساس استرس مي کنيم آدرنالين مسئول واکنش هاي فوري ماست

پس از آنکه مغز ما پيام ارسال مي‌کند که ما با يک وضعيت استرس زا مواجه هستيم، اين هورمون در غدد فوق کليوي توليد مي‌شود.

2- کورتيزول

هورمون استروئيدي کورتيزول، به منظور تمرکز بدن بر وضعيت پر استرس، آزاد مي‌شود.

اين عمل با افزايش قند در جريان خون و سرکوب فرآيندهايي غير ضروري انجام مي‌شود همانند سيستم گوارشي، سيستم توليد مثل و رشد.

کورتيزول در غدد فوق کليوي نيز توليد مي شود، اما احساس تاثير آدرنالين بيشتر طول مي کشد.

پيشنهاد مي کنيم مطلب هورمون کورتيزول چيست را در ويکي روان حتما مطالعه کنيد.

3- کته‌ کولامين ها (CATECHOLAMINES)

تحريک محور هيپوفيز با آزاد کردن کته‌ کولامين ها مرتبط است.

اين منجر به افزايش خروجي قلبي، جريان خون ماهيچه هاي اسکلتي، حفظ سديم، کاهش تحرک روده، تشديد عروق جلدي، افزايش گلوکز، گشاد شدن برونشيول ها و فعال سازي رفتاري مي شود.

گزارش شده است در هنگام استرس شغلي فعال سازي سيستم آدرنو سمپاتيک افزايش مي يابد.

4- هورمون وازوپرسين از مهم ترين انواع هورمون هاي استرس است

استرس حاد منجر به ترشح سريع وازوپرسين از هسته پاراونتريکولار از هيپوتالاموس به همراه هورمون آزاد کننده کورتيکوتروپين CRH مي شود.

وازوپرسين مي‌توانند ترشح ACTH را از هيپوفيز که بر گيرنده V1b عمل مي‌کند، تحريک کنند و اثر کورتيکوتروپين را تقويت کند.

5- گنادوتروپين (ماده محرک غده جنسي)

در استرس، سرکوب گنادوتروپين ها در گردش خون و هورمون هاي استروئيدي غدد جنسي منجر به اختلال در چرخه عادت ماهانه مي شود.

مواجهه  طولاني مدت در برابر استرس مي تواند به اختلال عملکرد توليد مثل منجر شود.

اگر آزادسازي هورمون گنادوتروپين GnRH به هيپوفيز کاهش يابد، احتمالا به دليل افزايش ترشح کورتيکوتروپين دروني است.

6- انواع هورمون هاي تيروئيد

عملکرد تيروئيد معمولاً در شرايط استرس زا تنظيم مي شود.

سطح T3 و T4 با استرس کاهش مي يابد. استرس مانع از ترشح هورمون تحريک کننده تيروئيد (TSH) از طريق عمل گلوکوکورتيکوئيدها بر روي سيستم عصبي مي شود.

7- پرولاکتين

با توجه به زمان استرس، ميزان پرولاکتين هم مي‌تواند افزايش يابد يا کاهش يابد.

وازوپرسين و پپتيد هيستيدين ايزولوسين ممکن است در ترشح پرولاکتين در طول استرس نقش داشته باشند.

با اين حال، اهميت تلولوژيکي تغيير در سطح پرولاکتين نامشخص است.

اين ممکن است بر سيستم ايمني يا برخي از جنبه هاي تعادل حياطي تأثير بگذارد.

8- انسولين از عجيب ترين هورمون هاي استرس

انسولين ممکن است در طول استرس کاهش يابد. انسولين همراه با افزايش هورمون هاي آنتاگونيست مي تواند به ازدياد قند خون ناشي از استرس کمک کند.

9- انواع هورمون رشد

سطح هورمون رشد (GH) در طي استرس حاد جسمي افزايش مي يابد. اين سطح مي تواند دو تا ده برابر افزايش يابد.

به دليل اثر ضد انسولين آن، GH ممکن است باعث افزايش فعاليت متابوليک شود.

با اين حال، در استرس رواني، پاسخهاي GH به ندرت ديده مي شود.

در عوض نقص ترشحي GH با استرس رواني طولاني مدت ايجاد مي شود.

در دنياي رقابتي امروزي، فرد در جنبه هاي مختلف زندگي با استرس روبرو مي شود.

به عنوان پاسخ انطباقي به استرس، در سطح سرمي هورمون هاي مختلف از جمله CRH، کورتيزول، کاتکول آمين ها و هورمون تيروئيد تغيير به وجود مي آيد.

اين تغييرات ممکن است براي مقابله يا واکنش جنگ وگريز فرد به استرس مورد نياز باشد.

با اين وجود، قرار گرفتن طولاني مدت در معرض استرس ممکن است منجر به عواقب زيان آور بسياري شود که منجر به اختلالات مختلف غدد درون ريز شود.

10- نوراپي نفرين

هورمون شبيه به آدرنالين نوراپي نفرين است که از غدد آدرنال و مغز آزاد مي شود.

بنابراين نوراپي نفرين هم هورمون و هم نوروترنسميتر  مي باشد. اين هورمون نيز در هنگام احساس استرس به درون خون مي ريزد و عملکردي مشابه آدرنالين دارد.

اگرچه به نظر مي رسد با وجود آدرنالين نوراپي نفرين زايد به نظر بيايد ولي آن به مانند يک سيستم پشتيبان مي تواند عمل کند.

حتما مقاله هورمون نوراپي نفرين چيست را در ويکي روان مطالعه کنيد.

خب در بالا به مهم ترين هورمون هاي استرس زا اشاره کرديم، اين هورمون ها تاثير زيادي در پيدايش حس استرس و اضطراب دارند براي مقابله با استرس پيشنهاد مي کنيم مقاله راه هاي سريع کاهش استرس را در سايت ويکي روان مطالعه نمائيد.

لینک منبع : 

https://www.wikiravan.com/هورمون-های-استرس-کدامند؟-۱۰-هورمون-اصل

+ نوشته شده در  پنجشنبه 3 بهمن 1398ساعت 13:16  توسط نیلوفر سراج