اختلال سلوک چیست و چه علائمی دارد؟
منظور از بيماري اختلال سلوک چيست؟
بسياري از بازديد کنندگان سايت ويکي روان اين پرسش را مطرح مي کنند که اختلال سلوک يعني چه ؟ چه علائمي دارد و …
بر اساس يافته هاي روانشناسي کودک اگر کودک دچار اختلال سلوک شده باشد، ممکن است خشن و با اعتماد به نفس به نظر آيد.
در حقيقت کودکان مبتلا به اختلال سلوک، غيرمطمئن و بي دقت هستند و معتقدند که افراد ديگر نسبت به آنها پرخاشگر يا تهديد کننده هستند
داشتن مشکلات رفتاري در طي دوره رشد کودکان و نوجوانان، امري غيرمعمول نيست.
با اين حال، اين رفتار وقتي پايدار باشد و حقوق ديگران را نقض کند، اختلال سلوک تلقي مي شود، در مقابل هنجارهاي پذيرفته شده قرار مي گيرد و زندگي روزمره کودک يا خانواده را مختل مي کند.
انواع اختلال سلوک کدامند؟
سه نوع اختلال سلوک وجود دارد. آن ها بر اساس سني که اين علائم اختلال روي مي‌دهد طبقه بندي مي‌شوند:
- شروع کودکي، علائم اختلال سلوک در کودکان در اين دوره پيش از 10 سالگي ظاهر مي‌شوند، از بارزترين انواع اختلال سلوک است
- شروع بزرگسالي، در اين نوع از انواع اختلال سلوک، علائم اختلال سلوک در دوران نوجواني ظاهر مي شوند
- شروع نامشخص به اين معني است سني که در آن اختلال سلوک رخ مي‌دهد، نامشخص است
برخي از کودکان مبتلا به اختلال سلوک، با احساسات جامعه پسند محدود، تشخيص داده شده‌اند.
کودکان مبتلا به اختلال سلوک اغلب بي احساس و سنگدل توصيف مي‌شوند.
علائم و نشانه هاي اختلال سلوک چه هستند؟
روانشناسي باليني مي گويد کودکاني که اختلال سلوک دارند اغلب به سختي کنترل مي‌شوند و تمايلي به پيروي از قوانين ندارند.
از علائم اختلال سلوک اين است که آنها بدون در نظر گرفتن عواقب اقدامات خود به طور آني عمل مي‌کنند. همچنين آنها احساسات ديگران را در نظر نمي‌گيرند.
اگر کودک شما يک يا چند رفتار زير را نشان دهد، ممکن است اختلال سلوک داشته باشند:
- رفتار پرخاشگرانه
- رفتار فريبنده
- رفتار مخرب از مهم ترين علائم اختلال سلوک است
- نقض قوانين
در ادامه به بررسي دقيق تر اختلال سلوک در کودکان مي پردازيم.
1- رفتار پرخاشگرايانه
رفتار پرخاشگرايانه ممکن است شامل موارد زير باشد:
- ترساندن يا قلدري بر ديگران
- به طور عمد به مردم يا حيوانات آسيب مي رساند
- تجاوز به عنف
- استفاده از سلاح
2- رفتار فريبنده
رفتار فريبنده ممکن است شامل موارد زير باشد:
- دروغ گويي
- ورود غيرقانوني
- دزدي
- جعل اسناد
3- رفتار مخرب
رفتار مخرب ممکن است شامل آتش زني عمدي و ديگر تخريب عمدي املاک شود.
4- نقض قوانين
از نشانه هاي اختلال سلوک در حالت نقض قوانين ممکن است شامل موارد زير باشد:
- فرار از مدرسه
- فرار از خانه
- مصرف مواد مخدر و الکل
- رفتار جنسي در سنين بسيار پايين
پسراني که اختلال رفتاري دارند نسبت به دختران، رفتار پرخاشگرانه و مخرب بيشتري را نشان مي دهند. دختران بيشتر مستعد رفتار فريبنده و خلاف قانون هستند.
طبقه بندي سطح علائم در اختلال سلوک
علاوه بر اين، علائم اختلال رفتاري مي تواند خفيف، متوسط يا شديد باشد:
خفيف
اگر کودک شما علائم خفيف داشته باشد، به اين معني است که نسبت به مواردي که براي تشخيص بيماري مورد نياز است، هيچ گونه مشکلات رفتاري ندارند.
مشکلات رفتاري باعث آسيبهاي جزئي به ديگران مي شود.
دروغ گفتن، گريز و شب بدون اجازه والدين بيرون رفتن از مشکلات رايج هستند.
اگر کودکان مشکلات رفتاري فراواني را نشان دهند، علائم متوسطي دارند.
اين مشکلات رفتاري ممکن است تاثير زيادي بر روي ديگران داشته باشد.
مشکلات ممکن است شامل خرابکاري و دزدي باشد.
شديد
اگر کودکتان مشکل رفتاري شديدي داشته باشد، مشکلات رفتاري او بيشتر از موارد تشخيص بيماري است.
اين مشکلات باعث آسيب قابل توجهي به ديگران مي‌شوند. مشکلات ممکن است شامل تجاوز، استفاده از سلاح يا ورود غير قانوني باشد.
چه عواملي باعث ايجاد اختلال سلوک مي شوند؟
عوامل ژنتيکي و محيطي ممکن است در بروز اختلال سلوک در کودکان نقش داشته باشد.
علل ژنتيکي مهم ترين علت بروز اختلال سلوک است
آسيب به بخش قدامي مغز با اختلال سلوک يا رفتاري مرتبط است.
بخش قدامي بخشي از مغز شماست که مهارت‌هاي شناختي مهم مانند حل مساله، حافظه و بيان عاطفي را تنظيم مي‌کند.
همچنين مرکز شخصيت شما است. بخش قدامي در فردي که اختلال رفتاري دارد ممکن است به درستي کار نکند، که مي‌تواند باعث ايجاد اختلال ديگري شود:
- عدم کنترل انگيزه
- کاهش توانايي در برنامه ريزي اقدامات آينده
- کاهش توانايي يادگيري از تجربيات منفي گذشته
اختلال در بخش قدامي ممکن است ژنتيکي يا ارثي باشد، يا ممکن است در اثر آسيب مغزي به دليل آسيب ديدگي ايجاد شود.
همچنين کودک ممکن است ويژگي هاي شخصيتي را به ارث ببرد که عموما در اختلال سلوک در کودکان ديده مي‌شوند.
پيشنهاد مي کنيم به تست شخصيت شناسي پروفسور باهر در ويکي روان سر بزنيد.
عوامل محيطي
عوامل محيطي که مرتبط با اختلال سلوک، هستند عبارتند از:
- کودک آزاري
- خانواده اي به هم ريخته
- والديني که از مواد مخدر يا الکل استفاده مي کنند
- فقر
چه کسي در معرض خطر اختلال سلوک است؟
عوامل زير ممکن است خطر ابتلا به اختلال سلوک فرزند شما را افزايش دهد:
- مرد بودن
- زندگي در يک محيط شهري
- زندگي در فقر
- داشتن سابقه خانوادگي اختلال سلوک
- داشتن سابقه خانوادگي از بيماري رواني
- داشتن ساير اختلالات روانپزشکي
- داشتن والديني که از مواد مخدر يا الکل استفاده مي کنند
- داشتن يک خانواده به هم ريخته
- داشتن سابقه تجربه حوادث آسيب زا
- مورد آزار و اذيت و بي توجهي قرار گرفتن
اختلال سلوک چقدر رايج است؟
تخمين زده مي‌شود که 2 تا 16 درصد از کودکان آمريکايي دچار اختلال سلوک شده‌اند.
اين امر در پسران رايجتر از دختران است و اغلب در اواخر دوران کودکي و يا سالهاي اوليه نوجواني اتفاق مي‌افتد.
راه تشخيص اختلال سلوک چيست؟
اگر کودک شما علائم اختلال سلوک را نشان مي‌دهد، بايد توسط يک مشاور روانشناس ارزيابي شود.
آنها براي تشخيص بيماري از شما و فرزندتان درباره الگوهاي رفتاري سوال خواهند کرد.
براي تشخيص اختلال سلوک، کودک شما بايد حداقل سه مورد رايج اين اختلال را داشته باشد
همچنين کودک شما بايد حداقل يکي از رفتارها را در عرض شش ماه گذشته نشان دهد. همچنين مشکلات رفتاري در مدرسه و يا در اجتماع به کودک شما آسيب برسانند.
مانند بزرگسالان، بيماري هاي رواني در کودکان بر اساس علائم و نشانه هايي که مشکل خاصي را نشان مي دهند تشخيص داده مي شوند.
در صورت وجود علائم اختلال سلوک، پزشک ممکن است تاريخچه کامل پزشکي و روانپزشکي را ارزيابي کند.
پزشک نيز به دنبال علائم اختلالات ديگر است که اغلب همراه با اختلال سلوک، رخ مي دهند مانند اختلال کم توجهي بيش فعالي و اختلال افسردگي.
راه درمان اختلال سلوک چيست؟
درمان اختلال سلوک مبتني بر عوامل بسياري از جمله سن کودک، شدت علائم و همچنين توانايي کودک در شرکت در درمان و تحمل درمان هاي خاص است.
درمان اختلال سلوک معمولا شامل ترکيبي از موارد زير است:
1- روان درماني
روش روان درماني (نوعي مشاوره روانشناسي) با هدف کمک به کودک براي يادگيري و کنترل عصبانيت به روش‌هاي مناسب، انجام مي‌شود.
2- درمان شناختي – رفتاري
که شامل تغيير شکل تفکر کودک (شناخت) براي بهبود مهارت‌هاي حل مساله، مديريت خشم، مهارت‌هاي استدلال اخلاقي، و کنترل انگيزشي است.
قبلا در بخش کودک و نوجوان سايت ويکي روان مفصل در اين باره صحبت کرديم.
3- خانواده درماني
مي‌تواند براي کمک به بهبود روابط خانوادگي و ارتباط بين اعضاي خانواده به کار رود. چيزي که روانشناسي تربيتي هم به آن تاکيد مي ورزد.
يک تکنيک درماني تخصصي به نام آموزش مديريت والدين (PMT) روش‌هايي را به والدين آموزش مي‌دهد تا رفتار کودک خود را در خانه تغيير دهند.
4- دارو درماني
اگرچه هيچ دارويي به طور رسمي براي درمان اختلال سلوک تاييد نشده، داروهاي اعصاب و روان مختلفي ممکن است براي درمان برخي از علائم ناراحت کننده آن (تحريک پذيري ، پرخاشگري) و هر بيماري رواني ديگري که ممکن است وجود داشته باشد، مانند اختلال کم توجهي بيش فعالي و يا اختلال عمده تجويز شوند.
ميتوانيد در بخش داروخانه سايت ويکي روان ليستي از داروهاي مرتبط را مشاهده کنيد.
آيا مي توان از بروز اختلال سلوک جلوگيري کرد؟
اگرچه نمي توان از بروز اختلال سلوک جلوگيري کرد، تشخيص و درمان علائم در هنگام بروز آنها، مي تواند پريشاني کودک و خانواده را به حداقل برساند و از مشکلات مرتبط با اين بيماري جلوگيري کند.
علاوه بر اين، فراهم آوردن يک محيط خانگي حمايتي همراه با عشق و نظم متعادل ممکن است در کاهش علائم و جلوگيري از بروز رفتارهاي مزاحم کمک کند.